Aktinik Keratoz: Belirtileri, Risk Faktörleri ve Tedavisi

Aktinik Keratoz Nedir?

Prekanser olarak kabul edilen ve güneşe maruz kalma nedeniyle oluşan kaba ve pullu cilt lekeleridir. Sıklıkla yüz, dudak, kulak, ellerin arkası, kolun ön kısmı, kafa derisi veya boyun bölgelerinde ortaya çıkar.

Güneş keratozu olarak da bilinen aktinik keratoz yavaş büyür ve genellikle ciltte bir yama veya küçük bir nokta dışında hiçbir belirti göstermez. Aktinik keratoz lezyonları çok nadir durumlarda cilt kanserine dönüşebilir. Güneşe maruz kalmayı en aza indirerek ve cildi ultraviyole (UV) ışınlarından koruyarak aktinik keratoz riski azaltılabilir.

Risk Faktörleri ve Nedenleri

Aktinik keratozun öncelikli nedeni güneş ışığına uzun süreli maruz kalmadır. Bunun dışında aşağıdaki faktörler risk oranını artırır.

• 40 yaş üstü olmak.
• Güneşli bir bölgede yaşamak.
• Açık renk cilt, mavi göz, kırmızı veya sarı saç.
• Güneş yanığına eğilimli cilt.
• Daha önceden güneş yanıklarına maruz kalmak
• İnsan papilloma virüsü.

Belirtiler

Aktinik keratozlar kalın, pullu ve kabuklu cilt lekeleri olarak başlar. Bu lekelerin çapı genellikle 2.5 santimetreden azdır. Etkilenen bölgede kaşıntı veya yanma olabilir. Lezyonlar zamanla yok olabilir, büyüyebilir, aynı kalabilir veya skuamöz hücre karsinomasına dönüşebilir. Hangi lezyonların kanserli olabileceğini bilmenin yolu yoktur. Bununla birlikte aşağıda belirtilen ve ciltteki lezyonlarda meydana gelen değişiklikler risk oluşturabilir.

• Leke/yama/lezyon sertleşmesi
• İltihap
• Yamalarda hızlı genişleme
• Kanama
• Kırmızılık
• Ülserleşme

Tedavi

Aktinik keratoz bazen kendi kendine kaybolur, ancak güneşe fazla maruz kalınırsa tekrar nüks eder. Hangi yamaların veya lezyonların cilt kanserine dönüşeceğini tespit etmek mümkün değildir. Bu nedenle genellikle hepsine önlem alınır.

Cerrahi Yöntem: Lezyonun deriden kesilip çıkarılmasıdır.

Yakma: Lezyon bir elektrik akımı ile yakılır. Bunun sonucunda lezyondan etkilenen cilt hücreleri de ölür.

Donma (Kriyoterapi): Kriyocerrahi olarak da adlandırılan kriyoterapi, lezyonu sıvı azot benzeri bir kriyocerrahi çözeltisi ile tedavisidir. Bu sıvı lezyona püskürtülür ve lezyondan etkilenen hücrelerin donmasına veya ölmesine neden olur. Bu işlemden sonra kabuklanan lezyon birkaç gün içinde düşer.

Topikal Tıbbi Tedavi: Florourasil krem (Carac, Efudex, Fluoroplex, Tolak), imikimod krem ​​(Aldara, Zyclara), ıngenol mebutat jel (Picato), diklofenak jel (Voltaren, Solaraze) benzeri topikal tedaviler, lezyonların iltihaplanmasına ve tahrip olmasına neden olur.

Fototerapi: Fototerapide lezyon ve etkilenen cilt üzerine bir çözelti uygulanır. Bu bölge daha sonra hücreleri hedefleyen ve öldüren yoğun lazer ışığına maruz bırakılır. Fototerapide kullanılan yaygın çözeltiler arasında aminolevulinik asit (Levulan Kerastick) ve metil aminolevulinat kremi (Metvix) gibi reçeteli ilaçlar bulunur.