İçindekiler
Nedir?
Gıda alerjisi, belirli bir yiyeceği yedikten hemen sonra ortaya çıkan bağışıklık sistemi reaksiyonudur. Alerjiye neden olan yiyeceklerin çok küçük bir miktarı dahi sindirim sorunlarına, kurdeşen veya hava yollarında şişme gibi semptomlara neden olabilir.
Bazı insanlarda, gıda alerjisi şiddetli semptomlara hatta anafilaksi olarak bilinen ve yaşamı tehdit eden sonuçlara yol açabilir. Çoğu gıda intoleransı genellikle gıda alerjileriyle karıştırılır. Ancak gıda intoleransları, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkilese de, yaşamı tehdit etmez. Gıda alerjisi, 3 yaşın altındaki çocukların yüzde 6 ile 8’ini, yetişkinlerin ise yaklaşık yüzde 3’ünü etkiler. Tedavisi olmamakla birlikte, bazı çocuklar büyüdükçe gıda alerjilerini aşar.
Semptomlar
Gıda Alerjisi kimi insan için korkutucu hatta yaşamı tehdit edici düzeyde reaksiyon gösterirken kimisi için rahatsız edici şiddette olmayabilir. Yiyecek alerjisi semptomları genellikle rahatsız edici yiyeceği yedikten birkaç dakika sonra ya da birkaç saat içinde gelişir ve şu belirtileri gösterebilir:
- Dil, ağız veya yüzün şişmesi
- Nefes almada güçlük
- Kan basıncında düşüklük
- Kusma
- İshal
- Kurdeşen
- Kaşıntılı döküntü
- Bayılma
Daha ciddi durumlarda, gıda alerjisi anafilaksiye neden olabilir. Semptomlar şunlardır;
- Kaşıntılı kızarıklık,
- Boğazda veya dilde şişme,
- Nefes darlığı,
- Düşük tansiyon.
Alerjiye Sebep Olan Gıdalardan Bazıları
- Karides
- Istakoz ve yengeç gibi kabuklu deniz ürünleri
- Yer fıstığı
- Ceviz ve ceviz gibi ağaç yemişleri
- Balık
Çocuklarda gıda alerjileri genellikle aşağıdaki proteinler tarafından tetiklenir:
- Yer fıstığı
- Ceviz ve ceviz gibi ağaç yemişleri
- Yumurta
- İnek sütü
- Buğday
- Soya
Risk faktörleri
Gıda alerjisi risk faktörleri şunlardır:
- Aile öyküsü (kalıtım): Ailede astım, egzama, kurdeşen veya saman nezlesi gibi alerjiler yaygınsa, gıda alerjisi riski artar.
- Diğer alerjiler: Herhangi bir yiyeceğe alerjisi olan kişinin, diğer yiyeceklere karşı alerji riski de yüksektir. Benzer şekilde, saman nezlesi veya egzama gibi başka tür alerjik reaksiyon gösteren kişinin, gıda alerjisine sahip olma riski de fazladır.
- Yaş: Gıda alerjisi, özellikle yürümeye başlayan çocuklarda ve bebeklerde daha yaygındır. Yaş ilerledikçe, sindirim sistemi olgunlaşır ve vücudun alerjileri tetikleyen yiyecekleri sindirmesi kolaylaşır. Böylece çocuklar genellikle süt, soya, buğday ve yumurta alerjilerinden kurtulurlar. Ancak kabuklu yemişlere ve kabuklu deniz hayvanlarına karşı şiddetli alerjilerin ömür boyu sürmesi daha olasıdır.
- Astım: Astım ve gıda alerjisi genellikle birlikte ortaya çıkar. Bundan dolayı hem gıda alerjisi hem de astım semptomlarının şiddetli olma olasılığı daha yüksektir.
Tedavi
Alerjik reaksiyonu önlemenin ilk yolu, semptomlara neden olan gıdalardan kaçınmaktır. Fakat bilinçsiz bir şekilde alerji unsuruyla temas halinde olunabilir. Bu tür durumlarda antihistaminikler reçete edilebilir. Ancak bu ilaçlar ciddi alerjik reaksiyonları tedavi edemez. Şiddetli bir alerjik reaksiyon için, epinefrin iğnesi için acilen bir sağlık merkezine ulaşmanız gerekmektedir.