İçindekiler
Çocukluğu ve Gençliği
Amerika kıtasını ilk kez sistematik bir biçimde inceleyen ünlü İtalyan denizcisi, kâşif (1451-1506).
1451 yılında Cenova’da yoksul bir dokumacının oğlu olarak dünyaya geldi. Denizci ve kâşif olmanın hayali ile büyüdü. Babasının yanında dokumacılıkla uğraşır boş vakitlerinde gezi ve denizcilik kitapları okurdu. Yirmi beş yaşında Portekiz’e gitti, orada evlendi. Deniz seferlerine katıldı ve denizcilikle ilgili yeni bilgiler öğrendi.
Dünyanın yuvarlak olduğu kanısındaydı. Batıya doğru giderse, Hindistan’ı bulacağına inanıyordu. Ticaret gemisinde kendisine iş buldu. 1476’da Atlantik Okyanusu’na doğru ilk yolculuğunda kötü bir olay yaşadı. Birlikte yelken açtığı ticari filo, Portekiz kıyılarında Fransız denizciler tarafından saldırıya uğradığı ve canını zor kurtardı. Gemisi yandı ve Kolomb, Portekiz kıyılarına bir tahta parçası ile yüzmek zorunda kaldı.
İlk Yolculuk
Kristof Kolomb, katıldığı Afrika seferlerinde ve ticari faaliyetlerinde edindiği tecrübelerle Hindistan’ı bulacağına inanıyordu. Kendisine bu yolda gerekli yardımın yapılması için Portekiz ve İngiliz yetkililerle görüştü fakat bir sonuç alamadı. 1492’de İspanya’ya gitti. Planını İspanya kraliçesi İsabella’ya açıkladı. Kraliçe Ísabella ile Kral Fernando (Katolik Ferdinand) onun fikirlerini destekledi. Kristof Kolomb’a karavel cinsinden üç gemi (Santa Maria, Pinta, Nina) ile yüz gemici verdiler. Bulduğu zenginliklerin yüzde 10’unu almak koşuluyla, asil bir unvan verdiler ve keşfedeceği bütün ülkelere genel vali atadılar.
Kristof Kolomb, 3 ağustos 1492’de küçük filosu ile Palos’tan yola çıktı. Kanarya adalarına uğradı. Sonra bilmediği bir denizde hep batıya doğru ilerledi. Günler geçti; hiç bir kara parçası görünmedi. Tayfalar, kendisine karşı çıktılar. Güç ve sıkıntılı bir yolculuktan sonra, 11-12 ekim gecesi, Amerika’nın Bahama adalarına ayak bastı. 36 gün süren bu yolculuktan sonra keşfettiği yere San Salvador (kutsal kurtuluş) adını verdi. Daha da batıya giderek Büyük Antiller’e ulaştı. Küba ile Haiti’yi keşfetti. Fakat, büyük ve zengin bir kent bulamadı.
Kristof Kolomb, Hindistan’ın çok yakınında bulunduğunu sandığı için bu adalara Batı Hint adaları ve burada yaşayanlara da Hintli adını verdi. Burada yaşadıklarını günlüğüne kaydetti. Kristof Kolomb’un günlüğü 3 Ağustos ile 6 Kasım 1492 yılları arasında yazılmıştı. Günlüğünde karşılaştığı vahşi yaşamdan, hava durumuna ve ekibinin ruh haline kadar her şeyden bahseder. Hatta yerel halk hakkındaki ilk izlenimlerini ve neden köleleştirilmeleri gerektiğine dair argümanlarda bulunur.
“Bize papağanlar, pamuk topları, mızraklar ve daha pek çok şey getirdiler, bunları cam boncuklar ve şahinlerin üzerindeki çanlarla takas ettiler. Sahip oldukları her şeyi isteyerek takas ettiler… İyi yapılılardı, iyi vücutları ve yakışıklı özellikleri vardı… Silah taşımazlar ve silahları tanımıyorlar, çünkü onlara bir kılıç gösterdim, onu kenarından aldılar ve bilmedikleri için kendilerini kestiler. Demirleri yok… İyi hizmetçi olurlar… Elli adamla hepsini boyunduruk altına alabilir ve istediğimizi yaptırabiliriz.”
Keşfettiği ülkeler hakkında bilgi vermek üzere çeşitli armağanlarla İspanya’ya döndü. Palos’ta parlak bir törenle karşılandı. Kendisine amirallik ve kral yardımcısı unvanı verildi.
Diğer Yolculuklar
Yaklaşık altı ay sonra, on yedi gemiyle yeniden yola çıktı (1493). Üç yıl süren bu yolculuğu sırasında Dominik’i, Guadeloup’u Porto Rico’yu (Puerto Rico), Jamaika’yı ve Küba’nın güneybatı kıyılarını keşfetti. Bu sefer sırasında yerli halkla (Kızılderililer) İspanyollar arasında savaş başladı. Buradaki halkı köleleştirmek için geride kardeşleri Bartolomeo ve Diego Columb’u bıraktı. İspanyol kraliçesine vaat ettiği maddi zenginliklerin yerine, 500 kadar köle gönderdi. Kraliçe Ísabella Columb’un “keşfettiği” kişilerin köleleştirilemeyecek İspanyollar olduğuna inanıyordu ve kaşifin hediyesini geri çevirdi.
Kristof Kolomb, mayıs 1498’de üçüncü yolculuğuna çıktı. Ancak gittiği her yere vahşeti götürdü. Altın aramaya ve tarlalarda çalışmaya zorlanan yerli Taino nüfusu nerdeyse yok edildi (250.000 Tainolu 60 yıl içinde katledildi). Tüm yerli halklara katliamlar yapıldı. Bölgede isyanlar ortaya çıktı. Bu durumu yerinde görmek isteyen koloni sahipleri ve İspanyol yetkililer bölgeyi ziyaret etti. Koşullar o kadar ağırdı ki İspanyol yetkililer yeni bir vali göndermek zorunda kaldı. Kristof Kolomb tutuklandı ve zincire vurularak İspanya’ya gönderildi.
1502’de ciddi suçlardan beraat etti ancak asil unvanları elinden alındı. Yetkilileri yeni bir sefer için ikna etti ancak yola çıktığı dört geminin ikisini kaybetti ve geri dönmek zorunda kaldı. 1506’da İspanya’ya döndü ve yoksulluk içinde bir han odasında öldü.
Kaynak
- A’dan Z’ye Tarih ve Kültür Ansiklopedisi
- History