İçindekiler
İyi iletişim anne-baba ve çocuk bağında olmazsa olmaz bir gerekliliktir. Aynı zamanda iletişimi güçlü tutmak için hassas davranmak önemli bir ebeveynlik becerisidir. Olumlu ebeveyn – çocuk ilişkisi kurulduğunda ebeveynlik daha zevkli olabilir, bağ kurma süreci kolaylaşabilir. Bir çocuğa veya gence ebeveynlik yapıyor iken, iyi bir iletişim kurulduğunda benlik saygısı da artacaktır.
İyi Ebeveyn – Çocuk İletişiminin Temel İlkeleri
- Çocuğunuzun onunla ilgilendiğinizi ve gerektiğinde kendisine yardım edeceğinizi bilmesini sağlayın. Eleştirel değil, güven veren bir ebeveyn olun.
- Çocuğunuz konuşmak istediğinde televizyonu kapatın veya gazeteyi ortadan kaldırın. Sadece onu dinleyin. Unutmayın duymak ile dinlemek ayrıdır.
- Çocuğunuzun size söyleyecek önemli bir şeyi her zaman vardır. Çünkü onların bu hayattaki kısa dönemlik tecrübelerinde her öğrendikleri yeni bilgi, en önemli bilgidir. Telefon görüşmesi yaparken özellikle sizi rahatsız eden bir çocuğunuz varsa bilin ki size anlatacakları vardır ve telefondaki kişiyi dinlediğiniz ve onunla konuştuğunuz gibi kendisiyle de candan olmanızı bekliyordur.
- Çocuklarla aranızdaki en iyi iletişim şekli, tüm ilişkinizdeki ayrıntıların aranızda kaldığı zamanlardır. Yani çocuğunuzu orada burada, tanıdığınıza ya da tanımadığınıza anlatmayın ki aranızdaki güven bağı sarsılmasın.
- Çocuğu utandırmak veya başkalarının önünde eleştirmek, uyarmak en hatalı yaklaşımlardandır. Bu hareket iyi iletişim kurmaya ya da doğruyu öğretmeye değil, yalnızca düşmanlığa yol açacaktır.
- Çocuğunuzun önünde dev gibi durmayın, tepeden bakmayın. Fiziksel olarak çocuğunuzun hizasına eğilin, sonra konuşun.
- Bir davranışa veya olaya çok kızıyorsanız, olay anında iletişime geçmeyin. O anlarda kendinize mola verin ve sakinleşince bir oyun aracılığı ile ya da yaşına göre sohbet edebilecek bir dönemde ise doğru olanı sakin bir üslup ve doğru cümle kalıpları ile anlatın. Aksi halde kızgın ya da öfkeli iken çocuğunuza davranış edinimi kazandırmaya çalışırsanız elinizde kalan tek şey davranış bozuklukları olacaktır.
- Çok yorgunsanız, aktif bir dinleyici olmak için ekstra bir çaba göstermeniz gerekecektir. Bunun için ev işlerinde eleme yapın ve daha az efor harcayarak işleri tamamlayın. Mesela her gün bayram temizliği yapmaya gerek yok değil mi? ?
- Dikkatlice ve kibarca dinleyin. Hikayesini anlatmaya çalışırken çocuğu rahatsız etmeyin, sözünü kesmeyin, eleştirmeyin, hayır yanlış demeyin, bölmeyin, dikkatini dağıtmayın. Çocuğunuza karşı en iyi arkadaşınıza olduğunuzdan daha da kibar olun. Ve hayallerine her zaman eşlik edin. Küçümsemeyin, alay etmeyin.
- “Neden” diye sormayın, aksine “Olay nasıl oldu?” gibi cümleler ile suçlu aramayan ve sadece olayı çözmeye odaklanan bir problem çözme örneği sergileyin. Destek veren bir ebeveyn olmak bunu gerektirir.
- Aşağılayıcı kelimeleri veya ifadeleri kullanmayın. Mesela “Ne biliyorsun, sadece bir çocuksun.” gibi incitici olmayın.
- Çocuğa çözüme yönelik bazı özel adımlar planlamada yardımcı olun. Oyun, bunun için en iyi araçtır.
- Ne yaptığına veya yapmadığına bakılmaksızın, çocuğunuzun kendisini her şartta kabul ettiğinizi ve sevdiğinizi mutlaka gösterin. Böylece hata yaptığında yalana başvurmaz, özgüveni sarsılmaz, sizi kaybetmekten korkmaz.
Eğer Bir Çocuk…
- Eleştiriyle yaşıyorsa, kınamayı öğrenir.
- Kavga ortamında yaşıyorsa, savaşmayı öğrenir.
- Alay edilen bir ortamda ise, utangaç olmayı öğrenir.
- Korkuyla yaşıyorsa, kaygılı olmayı öğrenir.
- Utandırılarak yaşıyorsa, kendini suçlu hissetmeyi öğrenir.
- Hoşgörü ile yaşıyorsa, sabırlı olmayı öğrenir.
- Cesaretlendirilerek yaşıyorsa, kendinden emin olmayı öğrenir.
- Onaylanarak yaşıyorsa, sevmeyi öğrenir.
- Merakları engellenmeden yaşıyorsa, bir amacın olmasının iyi olduğunu öğrenir.
- Dürüstlükle yaşıyorsa, gerçeğin ne olduğunu öğrenir.
- Adil bir ortamda yaşıyorsa, adaleti öğrenir.
- Güven ortamında yaşıyorsa, kendine ve çevresindekilere inanmayı öğrenir.
- Samimiyetle yaşıyorsa, dünyanın sevmek ve sevilmek için güzel bir yer olduğunu öğrenir.