İçindekiler
Giriş
Sarımsak, güçlü kokusu ve lezzeti nedeniyle yemeklerde sıkça kullanılan bir üründür. Ayrıca çok faydalı olması hasebiyle insanlar tarafından tercih edilmektedir.
Antik dünyada ve tarihte Türkler, Mısırlılar, Babilliler, Yunanlılar, Romalılar ve Çinliler gibi birçok büyük medeniyet tarafından ilaç olarak kullanıldığı bilinmektedir. Günümüzde yapılan araştırmalarda ise sarımsağın ciddi faydalarının olduğu bilimsel olarakta kanıtlanmıştır.
Besin Değeri Yüksek, Kalorisi Düşük
Sarımsak inanılmaz derecede besleyicidir. Bir diş (3 gram) çiğ sarımsak;
- Manganez: Önerilen Günlük Değerin (ÖGD) %2’si
- B6 Vitamini: ÖGD’in %2’si
- C Vitamini: ÖGD’in %1’i
- Selenyum: ÖGD’in %1’i
- Elyaf: 0,06 gram
- Yeterli miktarda kalsiyum, bakır, potasyum, fosfor, demir ve B1 vitamini; 4,5 kalori, 0,2 gram protein, 1 gram karbonhidrat ve eser miktarda çeşitli besinler içerir.
Sarımsağın Faydaları
Kemik Sağlığını İyileştirir
İnsanlar yaşlandıkça arterlerin esneme yetenekleri azalır. Sarımsak ise arterlerin özelliklerinin korumasına yardımcı olarak damar sertliğini önler. Kadınlarda östrojeni artırarak kemik kaybını en aza indirir. Bunun haricinde sarımsağın osteoartrit üzerinde faydalı etkileri bilinmektedir.
Şeker Hastalığına Faydalıdır
Sarımsak, diyabet hastaları da dahil olmak üzere yemek öncesi kullanımlarda, kan şekeri seviyelerini düşürdüğü tespit edilmiştir.
Yüksek Tansiyon ve Kolestrolü Dengeler
Yüksek tansiyonu olan kişilerde sarımsak, sistolik kan basıncını (en üstteki sayı) yaklaşık 7-9 mmHg ve diyastolik kan basıncını (alt sayı) yaklaşık 4-6 mmHg düşürmektedir. Ankara Üniversitesi’nde yapılan araştırmada, yüksek kan kolesterolü olan hastaların, kan lipit (yağ) profili üzerindeki etkileri incelendi. 4 ay boyunca düzenli biçimde sarımsak özü takviyesi alan grupların kan lipid parametreleri, böbrek ve karaciğer fonksiyonları kontrol edildi. 4 ayın sonunda sarımsağın kan lipid profilini iyileştirdiği, kandaki antioksidan potansiyelini güçlendirdiği, sistolik ve diyastolik kan basıncında önemli düşüşlere neden olduğu görüldü. Böylece sarımsağın yüksek kolesterol seviyelerini ve hipertansiyonlu hastalarda kan basıncını düşürdüğü sonucuna varıldı.
Akciğer Kanserine Karşı Koruyucu ve Etkilidir
Çin’in Jiangsu İl Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nde yapılan yedi yıllık bir araştırmaya göre, haftada en az iki kez çiğ sarımsak yiyen kişilerin akciğer kanseri olma riskinin %44 düştüğü tespit edildi.
Cancer Prevention Research (Kanseri Önleme Araştırmaları) adlı derginin yayınladığı araştırmada 1.424 akciğer kanseri hastası ve 4.543 sağlıklı birey ile yüz yüze görüşmeler yapıldı. Sigara ve sarımsak kullanımı hakkında sorular soruldu. Bu araştırmada sarımsağın akciğer kanseri için kemo-önleyici etkileri olduğu sonucuna varıldı.
Beyin kanseri, Alzheimer Hastalığı ve Demans’ı Önler
Serbest radikallerin oluşturduğu oksidatif hasar, yaşlanma sürecine katkıda bulunur. Sarımsak, vücudu oksidatif hasara karşı koruyucu mekanizmaları destekleyen antioksidanlar içerir. Yüksek dozlarda sarımsak tüketiminin insanlarda antioksidan enzimleri artırdığı ve yüksek tansiyonu olanlarda oksidatif stresi önemli ölçüde azalttığı görülmüştür.
Kolesterol ve kan basıncını düşürme üzerindeki birleşik etkiler ile antioksidan özellikler, Alzheimer hastalığı ve demans gibi yaygın beyin hasarı riskini azaltır.
Sarımsakta bulunan organo-kükürt bileşiklerinin, bir tür ölümcül beyin tümörü olan “glioblastoma”daki hasta hücreleri yok etmede etkili olduğu tespit edilmiştir.
Bağırsak Enfeksiyonları ve İshal
Sarımsağın içinde bulunan dialil sülfit bileşiği, ishalin ve bağırsak enfeksiyonlarının en önemli nedenlerinden biri olan Kampilobakter (Campylobacter) ile savaşmada, antibiyotiklerden 100 kat daha etkilidir.
Öksürük ve Soğuk Algınlığı
Sarımsak kullanımının yetişkinlerde soğuk algınlığı sıklığını azaltabileceği görüldü. Sarımsak takviyelerinin bağışıklık sisteminin işlevini artırdığı bilinmektedir.
12 hafta süren bir çalışmada günlük sarımsak takviyesinin soğuk algınlığı sayısını plasebo grubuna kıyasla % 63 azalttığı görüldü. Ayrıca soğuk algınlığı semptomlarının ortalama süresinide % 70 azalttığı tespit edilmiştir.
Cildi Temizler
Sarımsağın antibakteriyel özellikleri, sivilceden kaynaklanan şişliği, iltihabı ve izlerini hafifletir. Uçuklar, sedef hastalığı, kızarıklıklar ve kabarcıkların tümü sarımsak suyunun uygulanmasından fayda sağlayabilir. Ayrıca cildi UV ışınlarına karşı korur ve bu nedenle yaşlanmayı önler.
Not: Cilt hastalıklarını tedavi etmek için sarımsağın topikal olarak kullanımı kızarıklığa, yanma hissine ve nadir durumlarda su toplamasına neden olabilir.
Sindirimi iyileştirir
Çiğ sarımsak tüketimi sindirim sorunlarını giderir. Bağırsaklara fayda sağlar ve iltihabı azaltır. Çiğ sarımsak yemek bağırsak solucanlarını temizlemeye, iyi bakterilerinde korunmasına yardımcı olur.
Kilo Vermeye Yardımcı Olur
Sarımsak, yağ depolayan adipoz hücrelerinin oluşumundan sorumlu genlerin ortaya çıkmasını engeller. Aynı zamanda vücuttaki termojenezi arttırarak daha fazla yağ yakılmasına ve LDL’nin (kötü kolesterol) düşmesine neden olur.
İdrar Yolu Enfeksiyonu ve Böbrek Sağlığını İyileştirir
Taze sarımsak suyu, idrar yolu enfeksiyonuna neden olan E. Coli bakterilerinin azalmasına katkı sağlar. Ayrıca böbrek enfeksiyonlarının önlenmesine de yardımcı olur.
Vücuttaki Ağır Metallerin Detoksifiye Edilmesini Sağlar
Sarımsaktaki kükürt bileşikleri, ağır metallerden kaynaklanan organ hasarına karşı vücutta koruma sağlar.
Bir araba aküsü fabrikasının çalışanlarında yapılan dört haftalık bir araştırmada (kurşuna aşırı maruz kalma), sarımsağın kandaki kurşun seviyelerini %19 oranında azalttığı tespit edildi. Ayrıca baş ağrısı ve kan basıncı dahil birçok klinik toksisite belirtisini azaltma yeteneğine sahiptir.
Atletik Performans Sarımsak Takviyeleriyle İyileştirilebilir
Sarımsak, en eski “performans artırıcı” maddelerden biridir. Geleneksel olarak eski kültürlerde yorgunluğu azaltmak ve işçilerin çalışma kapasitesini artırmak için kullanılmıştır.
Alkole Bağlı Karaciğer Hasarını Azaltır
Çin Shandong Üniversitesi Halk Sağlığı Okulu, Toksikoloji Enstitüsü’nde görev yapan bilim adamları, sarımsağın ihtiva ettiği ve organosülfür bileşiği olan dialil disülfidinin, etanol kaynaklı oksidatif strese karşı koruyucu etkilere sahip olduğu sonucuna ulaştı.